تفسیر و بیش‌تفسیر

امبرتو اکو، ریچارد رورتی و جاناتان کالر

مترجم: فرزان سجودی

ناشر: علمی و فرهنگی

تعداد صفحه: ۱۶۰ صفحه

قیمت: ۲۰ هزار تومان

فرهنگ امروز: ابرت سی تنر نیکوکار امریکایی و استاد پیشین فلسفه در دانشگاه یوتا درسگفتارهایی با نام درسگفتارهای تنر را بنیان گذاشت و این دوره‌ها به طور رسمی در اول جولای ۱۹۷۸ در تالار کلیر آغاز شدند. هدف بیان شده این درسگفتارها عبارت است از پیشبرد دانشگاهی و علمی در مسایل مربوط به ارزش‌گذاری‌ها و ارزش‌های انسانی و تامل در آن. در موقعیت مورد نظر دعوتنامه‌ای برای امبرتو اکو صادر شده بود تا سخنران سال ۱۹۹۰ در درسگفتارهای تنر باشد و او در پاسخ تفسیر و بیش‌تفسیر را به عنوان موضوع خود پیشنهاد داده بود. این کتاب دربرگیرنده متن بازبینی شده درسگفتارهای اکو در تنر و همچنین مقالات سه شرکت کننده در سمینار و سرانجام پاسخ اکو است. اکو در درسگفتار نخست با عنوان تفسیر و تاریخ، تاریخ طولانی ایده معناهای رمزی را در اندیشه غربی شرح می‌دهد معناهایی که به شیوه‌هایی در زبان رمزگذاری شده‌اند که مورد توجه همگان قرار نمی‌گیرند و فقط اندک خبرگان متوجه آن می‌شوند. در درسگفتار دوم با عنوان بیش‌تفسیر متون اکو با تاکید به اینکه می‌توانیم بیش‌تفسیر یک متن را تشخیص دهیم بدون آنکه الزاما بخواهیم ثابت کنیم چه تفسیری تفسیر درست است یا حتی به این باور بچسبیم که باید یک خوانش درست وجود داشته باشد خود را بیشتر از صورت مدرن این گرایش دور می‌کند. اینجا او بحثش را اساسا با مثال‌های جالبی که می‌زند پیش می‌برد. سومین درسگفتار او با عنوان بین مولف و متن به این مساله می‌پردازد که آیا نویسنده تجربی در تفسیر متن «خود» هیچ جایگاه ممتازی دارد یا نه. مقالات شرکت‌کنندگان در سمینار هر یک معرف واکنش‌هایی به ادعاهای اکو هستند. ریچارد رورتی که یکی از آن‌هاست در مقاله پیشرفت پراگماتیست بحث را با تمایز بین تفسیر متن و استفاده از متن پیش می‌برد. او معتقد است اکو به این مفهوم چسبیده است که متن دارای ماهیتی است و تفسیر مشروع به نوعی با تلاش برای روشن کردن آن ماهیت سروکار دارد در حالی که رورتی به ما توصیه می‌کند فکر کشف آنکه متن به واقع چگونه است را فراموش کنیم و به جای آن به توصیف های متفاوتی بیندیشیم که ارائه‌شان برای اهداف متفاوت ما مفید است. مقاله بعدی با عنوان در دفاع از بیش‌تفسیر به قلم جاناتان کالر است هم به اکو و هم به رورتی می‌پردازد. او از مفهوم بیش‌تفسیر که مورد حمله اکو است دفاع می‌کند. او تمایلی ندارد که اجازه دهد متن دامنه پرسش‌هایی را که درباره‌اش طرح می‌کنیم تعیین کند. به علاوه کالر تاکید دارد که تامل نظری درباره اینکه متون به طور کلی چگونه کار می‌کنند می‌تواند یکی از منابع ثمربخش پرسش‌های تازه باشد. به همین دلیل کالر مایل نیست حکم رورتی را بپذیرد مبنی بر آنکه ما باید فقط شادمانه از متن استفاده کنیم و چندان نگران سازوکارهای معنا در متن نباشیم. آخرین مقاله پاسخ اکو به کالر و رورتی است. او در پاسخ تاکید می‌کند که ویژگی‌های خود متن محدودیت‌هایی برای طیف تفسیر مشروع به وجود می‌آورد. او در این بحث نوعی داروینیسم فرهنگی را پیش می‌کشد.